آیت الله مصباح موسوی

زندگی‌نامه مرحوم آیت­‌الله 

سیّد اسد‌الله مصباح موسوی (رحمت‌ الله علیه)

مرحوم آیت‌‌الله آقای حاج سیّد اسد‌‌الله مصباح موسوی (مؤسّس بیت آیت‌‌الله مصباح موسوی در خراسان) فرزند مرحوم سیّد مرتضی  به سال 1292 هجری قمری مطابق با 1254 شمسی در روستای دستجرد از توابع بخش بیارجمند شاهرود در خانوادۀ اصیل و متدیّن چشم به جهان گشودند. مرحوم سیّد اسدالله مصباح پس از تحصیلات ابتدایی و دست‌یابی به علوم متداولۀ عصر در زادگاۀ خود، به قصد تحصیل علوم دینی عازم جوار روضۀ مقدّسۀ عالم آل محمّد حضرت ثامن‌الأئمّه علیّ بن موسی‌الرضا (علیه‌السلام) گردیدند و در مدرسه علمیّۀ نواب مشهد (از مدارس ممتاز حوزه علمیّۀ خراسان) به ادامۀ تحصیل مشغول شدند. ایشان پس از جدّیت فراوان و سعی بلیغ در تحصیل علوم و معارف اسلامی از محضر اساتید نامدار آن عصر همچون مرحوم آیت‌الله میرزا‌محمّد‌باقر رضوی (رحمت‌­الله علیه)، مرحوم آیت‌الله حاج میرسیدعلی حائری (رحمت­‌الله علیه)، مرحوم آیت‌الله حاج میرزا‌محمّد آقا‌زاده فرزند بزرگ استاد‌الأساتید مرحوم آخوند خراسانی صاحب کفایه (رحمت­‌الله علیه) و دیگر اساتید و مدرسین حوزه آن عصر مشهد مقدّس سر آمد علوم متداول حوزه شدند و در مشهد مرتبۀ والا یافتند. مرحوم آیت‌الله سیّد اسد‌الله مصباح (رحمت­‌الله علیه) همزمان با تحصیل به تدریس علوم و معارف دینی به طلّاب حوزه علمیّۀ مشهد اشتغال داشتند. ایشان همچنین در همان ایام در مسجد فیل واقع در پایین خیابان مشهد به اقامۀ جماعت و انجام وظایف تبلیغی و دینی مشغول بودند. حسن معاشرت، فضایل اخلاقی، خوش‌رفتاری، سلوک رفتاری و گفتاری نیکو، درایت و تدبیر و علم توام با عمل ایشان سبب شد تا مورد توجّه و علاقۀ خاص و عام واقع شوند.

 جدا از توجّه مردم و رجوع در بسیاری از مسائل و مشکلات به ایشان، مراتب علمی، فضل، تقوا، حسن شهرت و اعتماد علمای خراسان به ایشان موجب شد که بسیاری از مراجع بزرگوار تقلید وقت همانند حضرات آیات عظام سیّد اسماعیل صدر (رحمت­‌الله علیه)، میرزا‌محمّد‌تقی شیرازی (رحمت‌الله علیه)، سیّد محمّد‌کاظم طباطبائی یزدی (رحمت‌الله علیه) و سیّد ابو‌الحسن اصفهانی (رحمت­‌الله علیه) نمایندگی و وکالت خود را به ایشان تفویض بفرمایند و به این صورت آن مرحوم در حدود سال 1290شمسی (برابر با حدود سال 1329 قمری و سال 1911 میلادی)، بیت آیت‌الله مصباح موسوی را در شهر مقدس مشهد و در محل فعلی تأسیس کردند (صحیفه اخلاص، ص 11). 

در ارتباط با حسن سلوک و اخلاق مرحوم آیت‌الله سیّد اسد‌الله مصباح، حاج احمد کهن‌سال نقل کرده‌اند: «بسیاری از دوستان، آشنایان و مردم محل می‌گفتند ما هرکاری کردیم نتوانستیم اول به سیّد اسد‌الله مصباح سلام کنیم بلکه ایشان اول سلام می‌کردند. سیّد اسد‌الله خیلی ساده‌زیست بوده؛ در زمان رضا شاه که جبه‌های روحانیت را کوتاه می‌کردند، مرحوم سیّد اسد‌الله مصباح را در پایین خیابان گرفتند. گفته بودند از کجا هستی؟ گفته بود: قلعه محمّد‌آباد. گفته بودند: این آقا را ول کنید، دهاتی است. به این ترتیب آقا تا آخر با لباس بود در حالی که بقیه لباس‌‌شان کوتاه شده بود.» (مصاحبه با حاج احمد کهن‌سال، 1 بهمن 1397ش). 

بیت حضرت آیت‌الله سیّد اسد‌الله مصباح موسوی واقع در محل فعلی در زمان حیات آن مرحوم محل رجوع مردم بود. ایشان در مسجد فیل و در بیت خود در حد توان به مشکلات مردم رسیدگی کرده و به سؤالات دینی مردم پاسخ می‌دادند. بیت آیت‌الله سیّد اسد‌الله مصباح در مرور زمان به محل مراجعات مردم تبدیل شد. حُسن خُلق ایشان باعث شده بود مردم به دور از تشریفات به ایشان مراجعه کرده و مسائل خود را با آن بزرگوار مطرح کنند.

مرحوم آیت‌الله سیّد اسد‌الله مصباح (رحمت‌­الله علیه) پس از یک عمر فعالیت‌ گسترده دینی و تبلیغی و توفیق خدمات مداوم به مردم محروم خراسان، در عصر روز دوشنبه نوزدهم رمضان 1362 هجری قمری برابر با 28 شهریور 1322 شمسی جهان فانی را بدرود گفتند و سحرگاه روز چهارشنبه 21 رمضان (30 شهریور) همزمان با شب‌های قدر در جوار حرم مطهّر علی بن موسی‌الرضا (صلوات‌الله علیه) در صحن نو، جلو ایوان، مقابل مقبرۀ شیخ بهایی مدفون گردیدند.

مرحوم آیت‌الله سیّد اسدالله مصباح موسوی (رحمت­الله علیه) دارای دو فرزند ذکور بنام‌های آیت‌الله سیّد مرتضی مصباح موسوی (رحمت­‌الله علیه) و آیت‌الله سیّد محمّد‌حسین مصباح موسوی (رحمت­‌الله علیه) بودند. بعد از فوت آن مرحوم، فرزند ارشدشان مرحوم سیّد مرتضی مصباح موسوی (رحمت‌الله علیه) مسئولیّت و کفالت امور پدر را به عهده گرفتند و به تدریس، تبلیغ و اقامۀ جماعت در همان مسجد (مسجد فیل) و ادارۀ بیت آیت‌الله مصباح (ره) مشغول شدند.

تصاویری از روستای دستجرد بیارجمند (شاهرود) زادگاه مرحوم آیت الله سید اسد الله مصباح موسوی (قدّس سرّه) مؤسس بیت آیت الله مصباح موسوی در مشهد.

سایت الهادی در راستای معرفی مرحوم آیت الله سید محمد حسین مصباح موسوی و تجلیل از شخصیت و خدمات ماندگار آن مرحوم ایجاد شده است.