در همین ایّام تأسیس و رشد مدرسه عالی ثامن بود که مرحوم حاج آقای مصباح خواب می‌بینند که یک بچه ناقص‌الخلقه روی دستشان است. این بچه همین‌جور آرام آرام رشد کرده و به یک انسان مستوی‌القامه تبدیل می‌شود. وقتی این خواب به مرحوم آیت‌الله العظمی سیّد محمّد روحانی (اصولی کبیر) که از شاگردان برجستۀ مرحوم آقای خویی (رحمت‌الله علیه) و استاد مرحوم شهید سیّد محمّد‌باقر صدر بودند، تعریف شد، ایشان فرمودند که آن بچه ناقص‌الخلقه همین مدرسۀ عالی ثامن آیت‌الله مصباح است. طلبه‌ها ناقص و ضعیف هستند و در این مدرسه رشد می‌کنند و به یک استقامتی می‌رسند. ایشان گفتند همۀ کارهای آقای مصباح یک طرف و این مدرسه ثامن یک طرف.

بعد از روشن شدن موفقیّت این طرح در بحث دروس خارج، دروس سطح (مکاسب، رسایل و کفایه) نیز توسّط حاج آقای سیّد محمّد‌باقر مصباح (حفظه‌الله)، شامل این طرح شد. با موفق بودن طرح در دروس سطح، این طرح کم کم شامل دیگر دروس چون لمعه و اصول نیز شد. به مرور دروس ابتدایی و ادبیات عرب نیز شامل این طرح شد. یعنی طلبه موظّف شد از ساعت 7 تا 11 صبح در محلّ مدرسه باشد و در دو درس القائی و دو مباحثه با حضور استاد ناظر شرکت کند. اساتید ناظر سطوح پایین، عمدتاً طلّاب ممتاز رتبه‌های بالاتر بودند.

با توجّه به مسئلۀ تبلیغ دین و ضرورت تربیت افراد متخصص در بحث‌های تفسیری و کلامی، مدرسۀ ثامن دوره‌های تفسیر و کلام را برنامه‌ریزی کرد. از سال 1378ش اولین دورۀ تفسیر با پذیرش طلّابی که در آزمون ورودی موفّق شدند شروع شد. دومین دورۀ تفسیر در سال 1381ش شروع گردید. دورۀ کلام نیز در سال 1381ش برنامه‌ریزی و دروس آن آغاز گردید. جمعاً حدود 50 نفر در این دوره‌ها مشغول تحصیل گردیدند.

طبیعی است که تحصیل، تدریس و اجرای این برنامه‌ها نیاز به کتابخانه تخصصی دارد. با توجّه به وجود کتابخانۀ غنی در مجتمع امام هادی (علیه‌السلام) ترتیب انتقال آن به مدرسه داده شد. آن کتابخانه به منابع جدید تجهیز و تبدیل به کتابخانۀ تخصّصی فقه، اصول، تفسیر و کلام گردید. این کتابخانه با حدود 15 هزار جلد کتاب در اختیار طلّاب قرار دارد. در کنار این فعالیّت‌ها، گروۀ احیاه متون در مدرسه شکل گرفت. این گروه در ابتدا با پشنهاد حضرت آیت‌الله حاج آقای سیّدان، بخش فارسی تفسیر نفحات‌الرحمن را تحقیق و تصحیح کردند.

در نهایت، تلاش‌ها به بار نشست و زحمات نتیجه داد. از این مدرسه اساتید، مدیران و شخصیّت‌های برجستۀ فارغ شدند که امروز هر کدام در جایی (داخل و خارج از کشور) مصدر خدمت هستند. طلاب این مدرسه کرسی تدریس، مدیریت مدارس و مؤسّسات را به‌دوش دارند. مؤسّسه نیز با قوت به کار خودش ادامه می‌دهد. این طرح با همت و درایت خاص حاج آقا سیّد محمّد‌باقر مصباح (حفظه‌الله) و سعی و کوشش اساتید و مدیران به‌خوبی به‌پیش می‌رود. مدرسۀ ثامن فعلاً به شش گروۀ درسی تخصصی (ثامن 1 تا 6) تقسیم شده است و از دروس ابتدایی تا خارج را پوشش می‌دهد. چندین مکان از مدرسه علمیّۀ آیت‌الله العظمی خویی (رحمت‌الله علیه) محل اجرای این طرح است. فارغ‌التحصیلان این مدرسه در حوزۀ علمیّۀ مشهد و سایر بلاد از همین الگو استفاده می‌کنند و همه روزه خبرهای خوبی از میزان موفقیت آن‌ها نیز به‌گوش می‌رسد. این مدرسه مورد عنایت حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی (رحمت‌الله علیه) بود. ایشان در سفری که به مشهد داشتند در جمع طلّاب مدرسه حاضر شده و سخنرانی فرمودند.

طلّاب مدرسۀ ثامن به‌دلیل موفقیّت‌های درسی و کسب نمرات خوب، همواره مورد توجّه بیت آیت‌الله مصباح هستند. علاوه بر شهریّه عمومی حوزه، برای آن‌ها شهریّۀ ویژه‌ای پرداخت می‌گردد. اگر بیت خدمات رفاهی و مسکن داشته‌باشد، طلّاب ثامن در اولویت هستند. با توجّه به لیاقت و شایستگی علمی طلّاب مؤسّسۀ ثامن، خدمات خوبی به آن‌ها تعلق می‌گیرد و در صورت آمادگی برای تدریس، با شرایط بسیار خوب در همان مدرسه یا دیگر مدارس (داخل یا خارج) از وجودشان استفاده می‌شود.

کتابخانۀ امام هادی (علیه‌السلام)

طلاب برای ارتقای سطح فکری و مطالعاتی خود نیازمند یک کتابخانۀ غنی هستند. برای بهره‌وری طلّاب و عموم محقّقین از منابع علمی شیعی، کتابخانۀ امام هادی (علیه‌السلام) با حدود 25 هزار جلد کتاب چاپی و خطی آمادۀ گردید. تاکنون دو کتاب ارزشمند زیر از طرف این کتابخانه انتشار یافته است:

1. کتاب «نهج‌الإیمان؛ اثبات امامت امیر‌المؤمنین (علیه‌السلام)» اثر ابن‌جبیر از دانشمندان قرن هفتم بر اساس نسخۀ نفیس و منحصر به‌فرد موجود در بخش نسخ خطی کتابخانه که قدمت حدود 700 تا 800 ساله دارد. نویسنده در این کتاب امامت امیر‌المؤمنین علی (علیه‌السلام) را با استفاده از هزار کتاب اثبات کرده است. این کتاب به‌همت جناب حجّت‌الإسلام والمسلمین حاج سیّد احمد حسینی اشکوری تصحیح، تنظیم و منتشر گردید.

2. فهرست نسخه‌های خطّی کتابخانۀ حضرت امام هادی (علیه‌السلام) که به معرفی نسخه‌های خطی کتابخانه می‌پردازد. این کتاب نیز به‌همت جناب حجّه‌الإسلام والمسلمین حاج سیّد احمد حسینی اشکوری تهیه، تنظیم و تدوین گردید. چند سال بعد با هدف استفادۀ بیشتر محققین و فضلای حوزه کتاب‌های این مجموعه به مدرسۀ عالی ثامن منتقل شد. بعد از تأسیس مدرسه مبارکۀ حضرت باقر‌العلوم (علیه‌السلام) در خیابان نواب صفوی (7)، توسّط حضرت حجّت الإسلام و المسلمین حاج سیّد محمّد‌باقر مصباح (حفظه‌الله)، جهت تجمیع این منابع، همۀ کتاب‌ها به آن مدرسه مبارکه انتقال یافت (مصاحبه با حاج آقا سیّد محمّد‌رضا مصباح، 7 بهمن ماه 1397ش.)

احیای مراکز علمی در نقاط مختلف دنیا

بعد از رحلت مرحوم آیت‌الله مصباح (ره) مراکزی که مرحوم آیت‌الله خویی (رحمت‌الله علیه) در اقصی نقاط عالم داشتند توسط بیت شریف مرحوم مصباح، احیاء شد؛ مراکزی در آمریکا (در دو شهر)، در کانادا، در مونترال (یک مرکز مهم)، در انگلستان، در آلمان، در جنوب تایلند (دو مدرسه که دارای حدود 100 – 150 طلبه دختر و پسر هستند)، در مشهد (مدرسه علمیّۀ حضرت آیت‌الله خویی (ره) و در هند (مرکز عظیم صد هکتاری). این مجموعه دارای دبستان، دبیرستان، دانشگاه، درمانگاه، بیمارستان، حوزۀ علمیه و مسجد است و شاید بزرگ‌‌ترین مرکز حوزوی در هند باشد. این مرکز که به شکل تاج‌‌محل ساخته‌ شده به دلیل اختلافات مالی نیمه‌ تمام مانده و در‌حال از بین‌رفتن بود اما با درایت و کمک ویژۀ اخوی (حضرت حجّت الإسلام و المسلمین حاج سیّد محمّد‌باقر مصباح (حفظه‌الله) و بیت آیت‌الله خویی (ره) مشکلات آن مجموعه حل و به ایشان واگذار شد. این مرکز حدود هزار کلاس دارد که حدود 70 – 80 کلاس آن بازسازی و راه‌‌اندازی شده است. این مجموعه فعلاً حدود 200 طلبه دارد (مصاحبه با حاج آقا سیّد محمّد‌رضا مصباح، 7 بهمن ماه 1397ش.)

مؤسّسۀ تحقیقاتی امام هادی (علیه‌السلام)

یکی دیگر از خدمات ارزندۀ آیت‌الله مصباح تأسیس مؤسّسۀ تحقیقاتی امام هادی (علیه‌السلام) است. این مؤسّسه ماهیّت تحقیقی و پژوهشی دارد. در این مؤسّسه مباحث تفسیری، کلام جدید، مسائل اختلافی، شبهات وهابیت و… مورد تحقیق قرار گرفته و تلاش می‌شود با تشکیل دوره‌های پژوهشی برای طلّاب مستعد، خلاء‌های فکری و عقیدتی جامعه مدیریّت شود. در بخش احیای‌تراث این مؤسّسه، رساله‌های مختصر کلامی تصحیح و در اختیار پژوهشگران قرار گیرد. در این قسمت رسالۀ اعتقادات شیخ بهایی و رسالۀ نجات در اصول دین فاضل هندی تصحیح و در اختیار طلاب قرار گرفته است. این مؤسّسه در بنای مبارک محسنیه (بلوار ابوطالب) مستقر است. بنای مبارکه محسنیه علاوه بر آن شامل حسینیه، زائر‌سرا، سالن اجتماعات و استدیو شبکه جهانی هادی‌تی‌وی و مدیریت پخش شبکه‌های هادی‌تی‌وی است.